Almanca Adjektiv Deklination/Sıfat Çekimleri

Almancada sıfat çekimlerinde artikeller yine başrol oynar. Sıfat bir isim ile belirli/belirsiz artikel arasında bulunur. Türkçede olduğu gibi bir ismin önünde bir ya da daha fazla sıfat bulunabilir. Bu durum sıfatın çekimine etki etmez. Bir ismin önünde ne kadar sıfat olursa olsun çekimi tek sıfat çekimi ile paraleldir.

Belirli artikel ile sıfat çekimi

z.B.: der warme Tag(der Tag=>nominativ)

Belirli artikel ile sıfat çekimi & çoğul isimler:

Çoğul bir ismin önünde bulunan sıfatı çekimlemek kolaydır. Her durumda sıfat -en son ekini alır.  Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.

» Çoğul hariç, nominativ çekimlerde tüm sıfatlar sonuna -e takısı alır. Buna karşın ismi niteleyen bir sıfatın önünde kendi öz artikeli der/die/das değil de ein belirsiz artikeli varsa ismin artikelini belirtmemiz gerekir. Aşağıda warmer sıfatında -er takısına bakarak Tag isminin artikelinin der olduğunu anlıyoruz.

z.B.: ein warmer Tag (der Tag=>nominativ)

Belirsiz Artikel ile Sıfat çekimi

Belirsiz artikel ismin hallerini(-es=>-in hali, -em=>bulunma ve ismin -e hali,-en=>-i hali) alırken sıfatın ise artikelin ekini(-er=>der, -es=>das, –e=>die) aldığını görüyoruz.

»Bir ismi niteleyen birden çok sıfat varsa çekimi aşağıdaki gibidir.

Yukardaki tabloda da görüldüğü gibi bir ismi niteleyen birden çok sıfat varsa, tek bir sıfat varmış gibi hepsi aynı kurala göre çekimlenir.İsmin önündeki sıfat sayısı çekime etki etmez.

Aşağıdaki tablo konuyu daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir.

Yukardaki tabloda gri renkle belirtildiği gibi  maskulin&feminin&neutral Nom. ve  neutral&feminin Akk. tipindeki sıfat çekimlerinde -e son ekinin değişmeden sabit kaldığını görmektesiniz. Bu durumdan şu sonuca varabiliriz: artikelin yapısında değişiklik olmuyorsa son ek daime -e dir, ya da artikelde bir değişiklik oluyorsa son ek daima -en olur. Bu konu ile ilgili olarak diğer bir ipucu ise: Dativ, Genitiv ve Plural’da sıfatın son eki daima –en olur.
Sıfafın çoğul bir isimle çekimlenmesi

Tablolarla kafanızı karıştırmak istemiyoruz. Örnek cümlelerle konuyu daha iyi anlamaya çalışalım.

Haben Sie hier ein spielendes kleines Kind gesehen?
Buralarda oyun oynayan küçük bir çocuk gördünüz mü?

Der Großvater des spielenden kleinen Kindes ist mein Onkel.
Oyun oynayan küçük çocuğun dedesi benim amcam.

Ein alter Mann steht an der Ecke, er sieht sehr bedürftig aus.
Köşede yaşlı bir adam duruyor, o çok yoksul görünüyor.

Ich habe dem alten Mann ein Stück frisches Brot gegeben.
Yaşlı adama bir parça taze ekmek verdim.

Der alte Mann hat das frische Brot gegessen.
Yaşlı adam taze ekmeği yedi.

Die hübsche junge Frau hat *einen gut aussehenden Freund.
Genç güzel bayanın yakışıklı bir erkek arkadaşı var.

Wie nennt man einen intelligenten sensiblen und gut aussehenden Mann?
Zeki, anlayışlı ve yakışıklı bir erkeğe ne denir?

*Haben + Akk.

Haben yardımcı fiilinden sonra gelen zamir ya da artikel akkusativ halde olmak zorundadır. Yukarıdaki cümlede ein gut aussehender Freund olması gerekirken haben yardımcı fiilinden dolayı cümle einen gut aussehenden Freund şeklinde olmak zorunda.

İsimlerin artikelsiz çekimi

Bir ismi niteleyen sıfattan önce belirli ya da belirsiz hiç artikel yoksa çekimi aşağıdaki gibidir.

İstisna: Maskulin Genitiv ve neutr Genitiv durumda sıfatların “kühles Weins, frisches Brotes” şeklinde değil “kühlen Weins, frischen Weins” şeklinde çekimlendiğini görüyoruz. Buna karşın turuncu renkle belirgin yazıldığı gibi diğer sıfatlar artikelin doğal eklerini alıyor.
Bu dersimizde Almanca’da sıfat çekimleri,belirli sıfat çekimleri, belirsiz sıfat çekimleri gibi konularıöğrendik.Gelecek dersimize sıfatların derecelendirilmesi konusu ile devam edeceğiz. Okuduğunuz için teşekkürler!

Ders kaynağını PDF olarak indirmek için buraya tıklayın.