Außer edat ve bağlaç olarak nasıl kullanılır?
Bu derste Almancada sıkça karşılaşılan außer kelimesinin hem bağlaç hem de edat olarak kullanımını detaylı biçimde inceleyeceğiz.
Außer Almancada edat olarak kullanıldığında “-den başka, hariç veya dışında” anlamlarına gelir. Cümlede isim ya da zamirlerle birlikte kullanılır. Bir şeyi ya da birini dışarıda bırakma anlamı taşır.
Örneğin topluluktan bahsederken bir kişiyi ayrı tutmak istediğimizde Alle waren da, außer meiner Schwester (Herkes oradaydı, kız kardeşim hariç) cümlesi ile kendimizi ifade edebiliriz.
Burada önemli olan außer kelimesinden sonra gelen ismin dativ olmasıdır.
| Nominativ | Dativ |
| der Mann | dem Mann |
| die Frau | der Frau |
| das Kind | dem Kind |
| die Bücher (Plural) | den Büchern |
Örnekler
Außer meinem Bruder kommt niemand.
Kardeşim hariç kimse gelmiyor.
Alle sind gekommen, außer meiner Freundin.
Kız arkadaşım dışında herkes geldi.
Ich esse alle Früchte außer dem Apfel.
Elma hariç tüm meyveleri yerim.
Bağlaç
Bağlaç olan außer, yan cümle ile birlikte kullanılır. Bir durumun istisna olduğunu belirtir. Genellikle dass ya da wenn ile birlikte kullanılır. Özne ve fiil bağlaç olan yan cümlede yer alır.
Anlamı;
Außer dass = -mesi / -ması dışında, hariç
Ana cümle (Hauptsatz), außer dass + yan cümle (fiil sonda)
Außer wenn = ….. olmadığı sürece, ….. olmadıkça
Ana cümle (Hauptsatz), außer wenn + yan cümle (fiil sonda)
Örnekler
- Sie hat nichts gesagt, außer dass sie kommen will.
Gelmek istediği dışında başka bir şey söylemedi.
| Not: Bu cümlede außer, dass ile gelen bir yan cümleyi bağlıyor. Bu yüzden cümlede bağlaç görevi üstlenir. |
- Wir können spazieren gehen, außer wenn es regnet.
Yağmur yağmadıkça yürüyüşe çıkabiliriz.
- Ich arbeite, außer wenn ich krank bin.
Hasta olmadıkça çalışıyorum.
- Du gehst zu Fuß, außer wenn es regnet.
Yağmur yağdığı zamanlar hariç yürüyerek gidiyorsun.
Edat Ve Bağlaç Kullanımının Farkları
| Özellik | Edat (Präposition) | Bağlaç (Konjunktion) |
| Anlamı | Hariç, dışında | -den başka, ancak |
| Ne ile kullanılır? | İsim ya da zamir | Fiilli yan cümle |
| Cümle yapısı | Basit cümle | Bağlaç olan (yan) cümle |
Günlük hayatımızda karşımıza çıkabilecek bir örnek verelim.
Wir haben jeden Tag geöffnet, außer sonntags.
Pazar günleri hariç her gün açığız.
| Not: Bu cümlede sonntags zarftır. Pazar günleri anlamına gelir ve artikeli yoktur. |
Außer sonntags Almancada sık kullanılan bir kalıptır.
Almancada çok kullanılan kalıplar
Außer mir – Ben hariç
Außer Kontrolle – Kontrol dışı
Außer Betrieb – Kullanımda değil, servis dışı
Örneğin bina girişlerinde asansör kullanmak istediğimizde arızalı ise üzerinde gördüğümüz servis dışı yazısını Almancada Der Aufzug ist außer Betrieb cümlesi ile ifade ederiz.
Alıştırmalar
Cümledeki außer kullanımını belirleyin. (Edat mı, Bağlaç mı?)
- Außer meiner Mutter war niemand zu Hause.
- Ich komme mit, außer wenn ich arbeiten muss.
Bu cümleleri außer dass ve außer wenn ile yazmayı deneyebilirsin.
- Hasta olmadıkça okula gidiyorum.
- Yorgun olmam hariç her şey yolunda.
- Biraz tuzlu olması dışında çorba güzeldi.
Yorumunuzu ekleyin
Yorum yapmak için giriş yapmalısınız.