Duyuru: Öğrencilerimiz için ders yazacak Almanca öğretmeni arıyoruz. Almanca öğretmeni olmak ister misiniz?Başvur
esakademi logosu

Almancada Tekil ve Çoğul İsimler (Nomen Singular und Plural)

1. Singular/Einzahl (Tekil isimler)

Adından da anlaşılacağı üzere tekil varlığı belirten ve karşılayan kelimelerdir. z.B.: — Ahmet hat ein Auto. (Ahmet’in bir arabası var.) — Sein Haus ist sehr groß. (onun evi çok büyük.)

Yukarıdaki örnekte ein Auto ve sein Haus tekil haldedir.

2. Çoğul isimler Plural ( Mehrzahl )

Yapısında, anlamında birden çok varlığı andıran ve çokluk ya da çoğul eki almış kelimelerdir.

z.B.: — Ahmet hat viele Autos. (Ahmet’in bir sürü arabaları var.)Seine Autos sind sehr teuer. (Onun arabaları çok pahalı.)Almanca tekil kelimelerin nasıl çoğul yapılacağına dair genel geçer bir kural yoktur. Buna karşın bir çok kelimeyi çoğul yapmak için “(e)n” ya da “ e” kullanılır. Bir kısım kelimeler ise Umlaut “( ä / ö / ü )” alarak çoğul olur.

UNUTMA: Bütün çoğul isimlerin artikeli “ die ” olur.

Die Pluralformen (Çoğul yapı)

Aşağıdaki çoğulları ayırt etmek kolaydır:
-er, -en, el, -chen, -lein ekleri ile biten maskulin (eril) ve neutral (cinsiyetsiz) isimler çoğulda hiçbir ek ya da takı almazlar. Bu tür kelimeleri çoğul yapmak için kelimenin başına “die” artikeleni koymak yeterlidir.

Maskuline Nomen(eril isimler) sesli harflerinin – a, o ve u – üzerine genelde bir Umlaut alır.

das Fenster – die Fensterder Fehler – die Fehlerder Apfel – die Äpfel
das Mädchen – die Mädchender Garten – die Gärtender Vater – die Väter
das Männlein – die Männleindas Zeichen – die Zeichender Vogel – die Vögel
Bazı maskulin isimlerin çoğul yapılışı

Bir çok maskulin isimleri ve neutral isimleri çoğul yapmak için ismin sonuna –e eki koyulur. Maskulin isimler çoğulda genelde Umlaut alır, aynı şekilde feminin isimler de…

der Ball – die Bälledas Boot – die Bootedie Kuh – die Kühe
der Tag – die Tagedas Gedicht – die Gedichtedie Laus – die Läuse
der Tisch – die Tischedas Telefon – die Telefonedie Nacht – die Nächte
sonuna -e alarak çoğul yapılan isimler

n-Deklination çekimi  olan bütün eril isimler, birçok dişil isimler, birçok yabancı kökenli kelimeler bazı cinsiyetsiz isimler gibi çoğulda sonlarına -(e)n takısını alır. Bu gruptaki isimler neredeyse her zaman Umlaut’ suz çoğul yapılır.

der Junge – die Jungendas Auge – die Augendie Frage – die Fragen
der Löwe – die Löwendas Bett – die Bettendie Idee – die Ideen
der Student – die Studentendas Ohr – die Ohrendie Straße – die Straßen
umlaut almadan çoğul yapılan isimler

» Bir çok cinsiyetsiz isimler, bazı eril isimler gibi çoğulda sonlarına –er takısını alır. Bu gruba giren isimlerin birçoğu ayrıca sesli harflerinin -a, o, ve u- üzerine Umlaut alır.

das Buch – die Bücherdas Land – die Länderdas Wort – die Wörter
das Haus – die Häuserder Mann – die Männerder Wald – die Wälder
das Bild – die Bilderdas Kind – die Kinderdas Licht – die Lichter
-er ile çoğul yapılan ve sesli harflerinin üzerine umlaut alan isimler

» sonu a, i, o, u  harfleri ile biten isimlerin çoğul yapılışı basitleştirilmiştir. Alman diline İngilizceden giren yabancı kelimeler gibi sonu a, i, o, u ile biten kelimelerin çoğul yapılışı oldukça basittir. Bu tür kelimeler çoğulda sonlarına –s takısı alır.

das Foto – die Fotosdas Kino – die Kinosdas Taxi – die Taxis
das Sofa – die Sofasdie Oma – die Omasder Opa – die Opas
der Lkw – die Lkwsder Pkw – die Pkwsdas Team – die Teams
sonu a, i, o ve u ile biten isimlerin çoğul yapılışı

Sonu nis  ve –in ile biten kelimeler

das Ereignis – die Ereignissedas Ergebnis – die Ergebnisse
die Ärztin – die Ärztinnendie Lehrerin – die Lehrerinnen
sonu -nis ve -in ile biten isimlerin çoğul yapılışı

3. Yabancı kelimelerin çoğul yapılışı (Die Pluralformen bei Fremdwörtern)


Yabancı kökenli kelimeler çoğulda orijinal eklerini korur, korumayanlar ise –en Almanca çoğul ekini alır. Seçtiğimiz bazı yabancı kökenli kelimelerin çoğul yapılışı aşağıdaki gibidir.

en eki ile çoğul yapmak (Pluralformen mit -en)

das Album – die Albender Atlas – die Atlantendas Datum – die Daten
die Firma – die Firmender Globus – die Globendas Konto – die Konten
das Museum – die Museendas Risiko – die Risikendas Thema – die Themen
-en ile çoğul yapılan yabancı kökenli isimler

Yabancı kökenli çoğul ekler (Fremde Pluralendungen)

der Index – die Indizesdas Komma – die Kommatadas Lexikon – die Lexika
das Praktikum – die Praktikadas Solo – die Solidas Visum – die Visa
Yabancı kökenli kelimelerin çoğul yapılışı

4. Sadece Tekil ya da Çoğul Kullanımı Olan İsimler

Bazı isimler cümle içinde sadece ya çoğul ya da tekil olarak kullanılabilir.

nur Singular (sadece tekil)nur Plural (sadece çoğul)
das Alterder Ärgerdie Alimentedie Einkünfte
der Friedendas Gelddie Elterndie Ferien
die Gedulddas Glückdie Gebrüderdie Geschwister
die Hitzedie Kältedie Kostendie Lebensmittel
der Lärmdie Zeitdie Leutedie Personalien
sadece tekil ve çoğul kullanımı olan isimler

Sadece Tekil— Ich habe kein Geld. — Peter hat keine Zeit. — Die Lehrerin hat viel Geduld. usw.Sadece Çoğul— Meine Eltern sind nicht da. —Die Ferien sind schön. —Die Lebensmittel sind teuer. usw.

5. Dativ’de Çoğullar (Pluralformen im Dativ)

UNUTMA: Çoğul isimler dativ durumda sonlarına ilave bir -n eki alır.

Mit den Jahren hat sich Rolf stark verändert.(Yıllar Rolf’u çok değiştirdi.)

sich verändern geçişsiz bir fiildir. Geşiçsiz filler nesne almaz Yani geçişsiz fiille kurulu bir cümlede özne hem eylemi yapar hem de eylemden bizzat kendisi etkilenir.Buna göre yukarıdaki örnekte Rolf değişme/değiştirme eylemini kendisi yaptığı gibi yine kendisi değişme eyleminden etkileniyor.Öyleyse bu cümleyi “Yıllar geçtikçe Rolf çok değişti” şeklinde de tercüme edebiliriz. Lütfen dikkat edin değiştirme eylemini yapan yıllar değil bizzat Rolf’dur.
— Die Eltern haben ihren Kindern zu Weihnachten Fahrräder geschenkt.(noelde ebeveynler çocuklarına bisiklet hediye ettiler.)
— Wie geht es deinen Freunden?(Arkadaşların nasıl?)
Seit Monaten hat es hier nicht mehr geregnet.(Aylardan beri buraya bir daha yağmur yağmadı.) — Das Essen hat unseren Gästen sehr gut geschmeckt.(Misafirler yemeğin tadından memnun kaldılar.) Schmecken hem geçişli hem de geçişsiz kullanımı olan bir fiildir.Yukardaki cümlede yemeğin tadına misafirler bakarken tadına bakılan yemektir.Yani eylemden etkilenen yemektir.Dolayısıyla bu cümlede schmecken geçişli fiil olarak kullanılmıştır ve cümleyi pasifleştirmiştir.Çünkü cümlenin “Yemeğin tadı misafirlerimiz tarafından çok beğenildi” anlamı da vardır. istisna!
Çoğul isimler dativ durumda sonlarına ilave bir -n eki alır demiştim. Ancak aşağıdaki durumlarda -n eki bulunmaz, düşer.
Eğer bir kelime –s eki ile çoğul yapılıyorsa…
z.B.: — Mit diesen Fotos ist er weltberühmt geworden.(Bu fotoğraflarla o dünya çapında meşhur oldu. — Bei den Omas ist es manchmal am schönsten.(Büyük anneler bazen en iyisidir.) Bir isim zaten –n takısı ile bitiyorsa… z.B.: —  Jochen hat gestern nur mit einem hübschen Mädchen getanzt.(Jochen dün sadece bir güzel kızla dans etti.) — Auf den Straßen ist man sich heute nicht mehr sicher.(Bugünlerde artık kimse caddelerde güvende değildir .)

Yorumunuzu ekleyin